Intended AudienceTrade
SynopsisALI PASH TEPELENA N ROMANET ANGLEZE sht studim i ve ant komparativ letraro-shkencor n fush n e let rsis angleze. Fillimisht e shkruar si tez e magjistratures dhe e mbrojtur m 1981, tani, pas 35 vjet ve, i ofrohet lexuesve, duke e pasqyruar nga do k nd figur n madh shtore t Ali Pash Tepelen s, jet n dhe veprat e tij. Romanet historike t Stoyan Christowe dhe William Plomer si dhe burimet tjera t shfryt zuara dhe konsultuara p r hartimin e k tij studimi monografik, p rmes analizave kritike dhe krahasimeve t mprehta, nxjerrin n drit dy an t komplekse t personazhit: Aliun burr shteti dhe Aliun njeri; Aliun e jasht m dhe Aliun e brendsh m, Aliun mizor dhe Aliun subtil, Aliun e p rg njeshtruar dhe Aliun e v rtet . Inteligjenca e tij brilante, dhuntia natyrore p r t sunduar dhe drejtuar Pashall kun e Janin s dhe m gjer , njohurit n thelb t pun ve qeveris se, administrative, diplomatike, ushtarake, juridike dhe ekonomike, e b nin nj sundimtar t shquar dhe me vizion t qart , t cilit ia kishte frik n edhe vet sulltani. Sundimi i tij autonom n trojet jugore t Shqip ris , n nj cep t larg t t posedimeve osmane n Evrop , nxit n imagjinat n p rrallore n Evrop n Per ndimore. I vizituar nga shum evropian , p rfaq sues diplomatik , shkrimtar , artist , mjek , udh tar rasti etj., Ali Pash Tepelena, sikurse edhe Napoleon Bonaparta, u b inspirim i pashtersh m dhe objekt i trajtimit t gjithansh m jo vet m n shkresat e diplomat ve, por edhe n shtypin e koh s, n memoare, n historiografi dhe publicistik , ku jo gjithmon pasqyrohej objektivisht personaliteti i tij, pun t shtet rore, jeta private dhe intime, bot kuptimet e tij filozofike, shpirti i tij romantik, ndjeshm ria e tij ndaj t bukur s s jet s dhe p rsosm ris njer zore, si dhe bot kuptimet e tij mbi religjionin, p rfshir k tu edhe bestytnit . Autor t anglez nuk e perceptuan qart vizionin, synimin dhe luft n e Ali Pash s p r unifikimin e krahinave shqiptare n n sundimin e Pashall kut t Janin s. Ky objektiv lidhej shum me luft rat e Napoleonit n Evrop dhe impaktin e k tyre luft rave n zgjimin komb tar t shum popujve evropian , me k t edhe popujve ballkanik q ishin n n sundimin disa shekullor osman. Andaj, konsiderohet se Ali Pash Tepelena ishte nd r artikuluesit m t hersh m t ides s unifikimit komb tar n Ballkan, dhe vet m mungesa e nj aleance t mir fillt me pashallar t tjer krahinor t Shqip ris , e pamund soi unifikimin e Shqip ris , si shtet i par nacional n Ballkan., ALI PASH TEPELENA N ROMANET ANGLEZE sht studim i veant komparativ letraro-shkencor n fushn e letrsis angleze. Fillimisht e shkruar si tez e magjistratures dhe e mbrojtur m 1981, tani, pas 35 vjetve, i ofrohet lexuesve, duke e pasqyruar nga do knd figurn madhshtore t Ali Pash Tepelens, jetn dhe veprat e tij. Romanet historike t Stoyan Christowe dhe William Plomer si dhe burimet tjera t shfrytzuara dhe konsultuara pr hartimin e ktij studimi monografik, prmes analizave kritike dhe krahasimeve t mprehta, nxjerrin n drit dy ant komplekse t personazhit: Aliun burr shteti dhe Aliun njeri; Aliun e jashtm dhe Aliun e brendshm, Aliun mizor dhe Aliun subtil, Aliun e prgnjeshtruar dhe Aliun e vrtet. Inteligjenca e tij brilante, dhuntia natyrore pr t sunduar dhe drejtuar Pashallkun e Janins dhe m gjer, njohurit n thelb t punve qeverisse, administrative, diplomatike, ushtarake, juridike dhe ekonomike, e bnin nj sundimtar t shquar dhe me vizion t qart, t cilit ia kishte frikn edhe vet sulltani. Sundimi i tij autonom n trojet jugore t Shqipris, n nj cep t largt t posedimeve osmane n Evrop, nxitn imagjinatn prrallore n Evropn Perndimore. I vizituar nga shum evropian, prfaqsues diplomatik, shkrimtar, artist, mjek, udhtar rasti etj., Ali Pash Tepelena, sikurse edhe Napoleon Bonaparta, u b inspirim i pashtershm dhe objekt i trajtimit t gjithanshm jo vetm n shkresat e diplomatve, por edhe n shtypin e kohs, n memoare, n historiografi dhe publicistik, ku jo gjithmon pasqyrohej objektivisht personaliteti i tij, punt shtetrore, jeta private dhe intime, botkuptimet e tij filozofike, shpirti i tij romantik, ndjeshmria e tij ndaj t bukurs s jets dhe prsosmris njerzore, si dhe botkuptimet e tij mbi religjionin, prfshir ktu edhe bestytnit.Autort anglez nuk e perceptuan qart vizionin, synimin dhe luftn e Ali Pashs pr unifikimin e krahinave shqiptare nn sundimin e Pashallkut t Janins. Ky objektiv lidhej shum me luftrat e Napoleonit n Evrop dhe impaktin e ktyre luftrave n zgjimin kombtar t shum popujve evropian, me kt edhe popujve ballkanik q ishin nn sundimin disa shekullor osman. Andaj, konsiderohet se Ali Pash Tepelena ishte ndr artikuluesit m t hershm t ides s unifikimit kombtar n Ballkan, dhe vetm mungesa e nj aleance t mirfillt me pashallart tjer krahinor t Shqipris, e pamundsoi unifikimin e Shqipris, si shtet i par nacional n Ballkan.